شرایط خاص جغرافیایی و طبیعت زیبای کشور ترکیه، در کنار استانداردهای بالا در نظام آموزشی، این سرزمین را به مقصد هیجان‌انگیزی برای تحصیل در خارج از کشور تبدیل کرده است. در سالهای اخیر تقاضای تحصیل در ترکیه و در ادامه آن دریافت اقامت ترکیه افزون گشته است. بسیاری از ایرانیان پس از به پایان رساندن دوره کارشناسی به فکر ادامه تحصیل در مقاطع عالی در ترکیه می‌افتند تا از امکانات آموزشی دانشگاه‌ها و اعتبار ویزای این کشور بهره‌مند شوند.
دانشگاههای ترکیه در تمامی اروپا به شهریه‌های پایین و برگزاری برنامه‌های متنوع تحصیلی به زبان انگلیسی شهرت یافته‌اند. برای دانشجویانی که تمایل به شرکت در برنامه‌های بین‌المللی دارند، ترکیه می‌تواند سکوی پرتاب به‌سوی دانشگاههای اروپایی یا حتی امریکایی باشد؛ به همین دلیل، دانشجویان تمام مقاطع تحصیلی به‌خصوص کارشناسی ارشد به شرکت در این برنامه‌های تحصیلی گرایش پیدا کرده‌اند. در ادامه به شرایط تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در ترکیه می‌پردازیم.
سیستم آموزشی ترکیه در مقطع کارشناسی ارشد
براساس قوانین نظام آموزشی ترکیه، تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد یا Yuksek Lisans Diploma معمولا دو سال زمان می‌برد که شامل ۱۲۰ ای‌سی‌تی ECT یا ۲۰ تا ۳۰ واحد درسی می‌شود. افزون بر واحدهای درسی، در پایان دانشجو موظف به ارائه پایان‌نامه خواهد بود. تحصیل در این مقطع در ۱۰۴ دانشگاه دولتی و ۶۲ دانشگاه خصوصی امکان‌پذیر است. جالب است بدانید که نام ۵ مرکز آموزشی ترکیه در رده‌بندی برترین دانشگاههای جهان دیده می‌شود.
برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در ترکیه در دانشگاههای دولتی باید از سد آزمون ورودی آن گذشت. آزمون ورودی برای دانشجویان بین‌المللیِ متقاضی به تحصیل در مقطع کارشناسی Yös نام دارد اما برای متقاضیان تحصیلات تکمیلی در ترکیه یعنی مقطع کارشناسی ارشد و دکترا، آزمون دیگری تحت عنوان ALES طراحی شده است.
آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی در دانشگاههای دولتی ترکیه
برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاههای ترکیه باید در آزمون ALES یا Academic Personnel and Graduate Education Exam شرکت کرد. این آزمون استاندارد توسط سامانه گزینش و جایابی دانشجو Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi برای پذیرش دانشجو در موسسات آموزش عالی برگزار می‌شود.
به‌طور کلی آزمون اَلِس از دو بخش زبان‌شناسی (کلامی) و ریاضی (رقمی) تشکیل شده است؛ هر بخش شامل دو زیرمجموعه است که در کل ۲۰۰ سوال دارد و دانشجو موظف است، در بازه زمانی ۳ ساعته به این سوالات پاسخ دهد. آزمون ALES مانند تعداد دفعات ورودی دانشگاه‌ها در مقطع ارشد، دوبار در سال و در ماه‌های مارس و نوامبر برگزار می‌شود.
توجه داشته باشید که آزمون ALES نمره منفی دارد و چهار پاسخ غلط یک پاسخ درست را نیز حذف می‌کند. نمره قبولی از این آزمون ۵۵ به بالا است و تا سه‌سال پس از دریافت نتیجه اعتبار خواهد داشت؛ به‌عبارتی دیگر، از زمان دریافت نتیجه آزمون برای اقدام جهت تحصیل در دانشگاههای ترکیه تنها سه‌سال زمان وجود دارد. لازم به‌ذکر است که کسب امتیاز بالا در این آزمون در گزینش دانشگاه و انتخاب رشته موردنظر اهمیت بسیاری دارد.
البته برای ورود به برخی دانشگاه‌ها می‌توان امتیاز کسب‌شده از سایر آزمون‌های بین‌المللی نظیر GMAT (با حداقل نمره۵۰۰) یا GRE (با حداقل نمره ۶۸۵) را ارائه داد.
شرایط تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در ترکیه
مهم‌ترین مدرک برای درخواست پذیرش از دانشگاههای ترکیه در مقطع کارشناسی ارشد، ارائه مدرک تحصیلی کارشناسی از دانشگاههای معتبر است. ورود به دانشگاههای ترکیه شرایط سنی ندارد و گپ تحصیلی اهمیتی برای دانشگاه یا اداره مهاجرت این کشور ندارد اما ارائه مدرک زبان از الزامات دریافت پذیرش است؛
برای دوره‌هایی که به زبان انگلیسی برگزار می‌شوند، باید مدرک آیتلس با نمره حداقل ۶ ارائه داد و برای دوره‌هایی که به زبان ترکی برگزار می‌شوند، باید مدرک تومر داشت. دانشگاههای کشور ترکیه برای متقاضیان شرکت در دوره‌های کارشناسی ارشد که نمره مدرک زبان پایینی ارائه دهند، دوره‌های زبان انگلیسی و ترکی نیز برگزار می‌کنند. برای شرکت در این دوره‌ها باید در زمان مشخصی شرکت کرد تا ورودی مارس و نوامبر برای آغاز مقطع کارشناسی ارشد از دست نرود.
انگیزه‌نامه تحصیلی از جمله مواردی است که برخی دانشگاه‌ها در لیست مدارک موردنیاز برای پذیرش قرار داده‌اند. افزون بر انگیزه‌نامه تحصیلی که نوشتن آن به‌عهده متقاضی است، نامه دیگری نیز در حین درخواست پذیرش باید ارسال شود که توصیه‌نامه تحصیلی نام دارد.
برای دریافت توصیه‌نامه باید به محل تحصیل در مقطع پیشین مراجعه کرد و از استادان مرکز آموزشی دوره کارشناسی نامه را در سربرگ و با مهر دانشگاه دریافت کرد. نمره مدرک زبان انگلیسی، معدل آخرین مدرک تحصیلی (کارشناسی)، ریز نمرات و تعداد واحدهای گذرانده شده موردنیاز در دوره کارشناسی، ارتباط رشته کارشناسی و کارشناسی ارشد، ظرفیت پذیرش دانشجو در آن رشته در دانشگاه موردنظر، داشتن سابقه کار مرتبط و … از جمله مواردی است که مسیر دریافت پذیرش از دانشگاه و حتی بورس تحصیلی را هموارتر می‌کند.
هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاههای ترکیه
هم‌چون دیگر نقاط جهان، هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در ترکیه نیز بستگی به نوع دانشگاه و رشته تحصیلی دارد. دانشگاههای دولتی ترکیه نیز هزینه کمتری به‌نسبت دانشگاههای خصوصی دارند. به‌طور کلی هزینه تحصیل در در دانشگاههای دولتی ترکیه در مقطع کارشناسی ارشد سالانه حدود ۵۰۰ یورو است و ادامه تحصیل در دانشگاههای خصوصی ترکیه در این مقطع تحصیلی حدود ۱۲هزار یورو برآورد شده است. لازم به ذکر است که هزینه دوره‌های زبان ترکی یا انگلیسی بر این میزان خواهد افزود. اما آن‌چه ترکیه را از دیگر کشورهای اروپایی متمایز کرده، کمک‌هزینه‌های تحصیلی قابل‌توجه آن است که مبلغ آن برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد بسیار چشمگیر است.
کمک‌هزینه‌های تحصیلی مقطع کارشناسی ارشد
کمک‌هزینه‌های مالیِ متنوعی برای متقاضیان تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در ترکیه پیش‌بینی شده است؛ برخی از کمک‌هزینه‌ها را دولت ترکیه پوشش می‌دهد و برخی دیگر را دانشگاه پذیرنده بر عهده می‌گیرد. بورس‌های دولتی به ملیت دانشجو بستگی دارد؛ دانشجویان کشورهای در حال توسعه در آفریقا و آسیا در قیاس با دانشجویانی که از مبدا کشورهای اروپایی یا آمریکای شمالی به ترکیه سفر کرده‌اند، در اولویت قرار می‌گیرند. کمک‌هزینه‌هایی که توسط دانشگاه محل تحصیل به برخی دانشجویان اعطا می‌شود، به سوابق تحصیلی و شایستگی دانشجو بستگی دارند؛ برخی دانشگاه‌ها مانند دانشگاه آیدین استانبول برای پرداخت بورس تحصیلی آزمون تعیین صلاحیت برگزار می‌کنند!
کمک‌هزینه‌های تحصیلی هزینه‌های مسکن، حمل‌ونقل شهری، سفر رفت‌وبرگشت به کشور مبدا، تفریح در شهرهای ترکیه و … را پوشش می‌دهد. معمولا اطلاعات دقیق در مورد بودجه و شرایط مورد توجه دانشگاه در وب‌سایت رسمی دانشگاه پذیرنده منتشر می‌شود؛ این شرایط بسته به دانشگاه‌ها متفاوت است، اما به‌طور کلی دربرگیرنده سوابق تحصیلی، دانش زبان انگلیسی یا ترکی، نیاز مالی دانشجو و مانند آن می‌شود.
کار دانشجویی حین تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در ترکیه
بر اساس قوانین کشور ترکیه، دانشجویان بین‌المللی تنها در مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکترا اجازه کار در این کشور را دارند. دانشجویان خارجی در مقطع لیسانس یا کاردانی در سال اول اجازه کار پاره‌وقت ندارند و در سال دوم به بعد می‌توانند ۳۰ ساعت در هفته کار کنند.
دانشجویان بین‌المللی صرف‌نظر از مقطع تحصیلی و تخصص، اجازه کار در مراکز دولتی و خصوصی-دولتی را ندارند. به‌عبارت دیگر، چه دانشجوی مقطع کارشناسی باشید، چه در مقطع دکترا تحصیل کنید، نمی‌توانید در حوزه‌های خدمات درمانی بیمارستان، کارهای تجاری، کارهای اداری دولتی، دفاتر قانونی و … مشغول به‌کار شوید.
دانشجویانی که در مقطع کارشناسی کمک‌هزینه تحصیلی از دانشگاههای دولتی ترکیه دریافت کرده‌اند، امکان دریافت مجوز کار پس از فارغ‌التحصیلی را ندارند.
دانشجویان تحصیلات تکمیلی در ترکیه می‌توانند در حوزه پژوهش کسب درآمد کنند. از این رو، در برخی از رشته‌های تحصیلی در دانشگاههای ترکیه نظیر پزشکی و دندانپزشکی امکان کار پژوهشی با کسب درآمد به وجود آمده است. برخی دانشگاههای ارائه‌دهنده این رشته‌ها، فضای کار عملی و همزمان کسب درآمد را فراهم آورده است. مثلا برای رشته‌های زیرمجموعه علوم پزشکی، مراکز خدمات درمانی وابسته به دانشگاه‌ها احداث شده است؛ در این صورت اجازه فعالیت تخصصی زیرنظر مدرسان دانشگاه به دانشجو داده می‌شود که مزیت‌های بسیاری دارد؛ با کار عملی دانشجو می‌تواند تخصص خود را به صورت عملی محک بزند و در کنار آموزش به کسب درآمد برسد تا قسمتی از هزینه‌های تحصیل و زندگی در ترکیه را پوشش دهد.
دانشجویان واجد شرایطِ کار حین تحصیل در ترکیه، نیاز به دریافت مجوز کار پاره‌وقت از وزارت کار و امور اجتماعی این کشور دارند. اگر دانشجو شرایط قانع‌کننده‌ای داشته باشد، مجوز کار یک‌ساله دریافت می‌کند. این مجوز در سال بعد با اعتبار سه‌ساله و پس از آن، با اعتبار شش‌ساله صادر می‌شود.
برنامه‌های بین‌المللی تبادل دانشجو در ترکیه
در سالهای اخیر، رنکینگ جهانی دانشگاههای ترکیه با جهش قابل‌توجهی رو‌به‌رو شده است. این اتفاق باعث شده تا مدارک دریافت شده از این دانشگاه‌ها در سطح بین الملل از اعتبار بالایی برخوردار شوند. برای جلب توجه بیشتر از سوی متقاضیان بین‌المللی، دانشگاههای این کشور اقدام به طراحی برنامه‌های بین‌المللی تبادل دانشجو کرده‌اند.
در برنامه‌های بین‌المللی مانند اراسموس پلاس، با گذراندن دوره مشخصی در دانشگاههای ترکیه، می‌توان برای ادامه تحصیل به دیگر دانشگاههای اروپایی و حتی امریکایی همکار با دانشگاه محل تحصیل اقدام کرد. برای این منظور، پس از گذراندن تعداد واحدهای مشخص، باید از سوی دانشگاه محل تحصیل به دانشگاه همکار آن، درخواست پذیرش ادامه تحصیل داد. با رعایت قوانین دانشگاه مبدا (شرط معدل و سن، پرداخت شهریه، ارائه مدرک مبنی بر دانش زبان مورد نیاز در کشور مقصد و … ) امکان انتقال برای دانشجویان وجود دارد. بسیاری از دانشجویان اروپایی با استفاده از این برنامه‌ها وارد خاک ترکیه می‌شوند و این کشور اروپایی-آسیایی را برای ادامه تحصیل برمی‌گزینند.
دریافت اقامت ترکیه پس از دوران تحصیل
برای دریافت اقامت دائم ترکیه باید ۱۰ سال اقامت تحصیلی در خاک این کشور داشت و تنها پس از این مدت است که متقاضی می‌تواند برای درخواست اقامت دائم اقامت کند. برای این منظور بسیاری از فارغ‌التحصیلان اقدام به یافتن کار مناسب یا ادامه تحصیل در مقطع دکترا می‌کنند.
اکثر مجوزها برای کار پس از تحصیل در ترکیه تنها یک‌سال اعتبار دارند و در صورت تمدید سه‌سال دیگر نیز معتبر خواهند بود.
پس از مدتزمان تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد که معمولا ۲سال است، مجوز کار یک‌ساله برای کار در ترکیه به متقاضی داده می‌شود. پس از یک‌سال، این مجوز در اقدام اول به مدت سه‌سال و در بار دوم به مدت شش تمدید می‌شود. به عبارت دیگر، اگر متقاضی با هر مجوزی (تحصیلی و کاری) هشت سال ساکن ترکیه باشد و مجوز شغلی را برای شش سال کسب کرده باشد، می‌تواند برای دریافت اجازه کار دائمی و اقامت دائم در ترکیه درخواست دهد.
شرایط دریافت اجازه کار در ترکیه
اگر متقاضی قصد داشته باشد که پس از طول دوره تحصیل به استخدام شرکت‌های ترکی درآید، یا در این کشور اقدام به راه‌اندازی کسب‌وکار کند، پیش از این مرحله باید برای دریافت اجازه کار در ترکیه اقدام کند. مجوز کار شامل حال افراد زیر می‌شود:
- افرادی که از یک شرکت ترک پیشنهاد همکاری دارند
- شهروندان خارجی که کارت اقامت معتبر دارند مانند دارندگان اقامت توریستی ترکیه، درمان پزشکی، فعالیت ورزشی و حداقل ویزای ۶ ماهه معتبر، به جز دارندگان اقامت تحصیلی
بهترین راه دریافت اقامت برای افرادی که هیچ یک از شرایط فوق را ندارند، دریافت اقامت توریستی ترکیه است؛ چراکه به‌دست آوردنِ این نوع اقامت به نسبت سریع‌تر و آسان‌تر است. پس از این مجوز متقاضی می‌تواند اقدام به دریافت مجوز کار کند.
نکات مهم برای دریافت مجوز کار و اقامت دائم ترکیه
- به‌طور معمول، کل پروسه بررسی و دریافت اقامت کاری ترکیه ۹۰ روز زمان می‌برد.
- بعد از ۴ سال کار رسمی در ترکیه، می‌توان جهت دریافت شهروندی این کشور درخواست داد و در صورت موافقت مسئولین، پاسپورت ترک دریافت کرد.
- کار در ترکیه، برای داشتن سابقه کار بین‌المللی مفید است و قابل ارائه برای دریافت مجوز کار در دیگر کشورهای اروپایی خواهد بود.
- اکثر کارفرمایان شرکت‌های ترک تمایل دارند که متقاضی کار در ترکیه تسلط کافی به زبان ترکی برای ارتباط موثر با مشتریان را داشته باشد .
- به دلیل رقابت بسیار برای کسب شغل، باید به‌صورت آنلاین و به‌روز فرصت‌های شغلی را دنبال کرد.
- باید بدانید که ترک‌ها به نسبت دیگر کشورهای اروپایی، در زمان بیشتری (حدود ۴۵ ساعت در هفته) کار می‌کنند.
- کسب مهارت زبان انگلیسی احتمال یافتن موقعیت بهتر و شغل مناسب‌تر را افزایش می‌دهد.
امکان پرداخت هزینه خدمات با ارز دیجیتال امکان پذیر است. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
